Kiril sözcüğü, Aziz Cyril’den gelmektedir. Dil tarihçilerinin bazılarına göre Kiril alfabesi, Hristiyan keşişleri olan ve kardeş olan; aziz Cyril ve aziz Methodius tarafından 9. yüzyılda icat edilmiştir. O zamana dek Slav dilleri Yunan alfabesi ile yazılıyordu. Ancak Yunan alfabesi, Slav dilinin özelliklerini karşılamakta yetersizdi. Kiril yazı sistemi, Yunan harflerinin değiştirilmesi ve düzenlenmesiyle oluşturulmuştur. Aynı zamanda Yunan alfabesine bir takım harfler de eklenmiştir. İlk kez Bulgarların kullanmaya başladığı Kiril alfabesinde harfler çeşitli sembollerle gösterilir. Günümüzde Kiril alfabesini başlıca kullanan ülkeler; Rusya, Bulgaristan, Ukrayna, Bosna-Hersek, Sırbistan, Kırgızistan ve Kuzey Makedonya’dır. Kiril, Slav dillerinin temel alfabesidir. Ancak Slav dil grubuna ait olmayan bazı diller de Kiril alfabesiyle yazılmaktadır. Başkurtça, Çuvaşça gibi bazı Türk dilleri de Kiril alfabesiyle yazılmaktadır. Slav dillerinden tercüme yapabilmek için Kiril alfabesini iyi bilmek önemlidir.
Kiril alfabesi
Farklı Slav ülkelerinde Kiril yazı sisteminin, pek çok farklı versiyonu kullanılmıştır. Kiril yazı sistemi 20’den fazla versiyona sahiptir. Kiril yazı sistemi, Rusya’nın dünyada önemli bir güç haline gelmesiyle yaygınlık kazanmıştır. Kiril alfabesi bugün pek çok ülke tarafından kullanılan bir alfabedir. Geçmişten günümüze Kiril alfabesinde birçok değişiklik yapılmıştır. 18. yüzyılda Kiril alfabesinde yapılan değişiklikle alfabede bulunan Yunan harfleri çıkarılmıştır. 1918 yılında Rusya’da yaşanan rejim değişikliğinin etkisiyle, alfabeden bazı harfler çıkarılmış, harflerin yazımında bazı değişiklikler yapılmıştır. Tüm bu değişiklikler sonucunda Kiril yazı sistemi, günümüzdeki şeklini almıştır. Kiril alfabesinde toplam 33 harf bulunmaktadır. Bu 33 harfin 23’ü ünsüz, 10’u ünlüdür. Kiril alfabesini öğrenmek için harflerin karşıladığı sesleri öğrenmek çok önemlidir. Rusça, Bulgarca, Sırpça gibi Slav dillerinden tercüme yapabilmek için Kiril alfabesinin öğrenilmesi gerekmektedir. Kiril alfabesinin bilgisayarda kullanılabilmesi için çeşitli programlar geliştirilmiştir. Günümüzde Kiril, bilgisayarda da yazılabilen alfabelerden biridir.
